حافظه ارزشمندترین دارایی انسان است که سبب میشود افراد برای مدت طولانی و شاید برای همیشه خاطرات را در ذهن خود نگه دارند. داروخانه شبانه روزی سرسون؛ اما به مرور زمان و با افزایش سن، ممکن است نرونهای مغزی دچار مشکل شوند و همین امر مشکلاتی را در حافظه به وجود میآورد. تحقیقات مختلف نشان میدهند که با استفاده از روش های تقویت حافظه میتوان قدرت حافظه را به خوبی حفظ کرد و از بروز بیماریها و مشکلات زیاد جلوگیری کرد.
این راهکارها بسیار ساده هستند و میتوانند به افراد کمک کنند، حس خوبی را تجربه کنند. اما باید بدانید که شما باید به روش های تقویت حافظه پایبند باشید و دائما آنها را تکرار کنید. زیرا در صورتی که این روشها تکرار نشوند، نمیتوانند اثربخشی خود را در حافظه به خوبی نشان دهند.
حافظه بلند مدت و کوتاه مدت
حافظه بلند مدت یکی از سه قسمت اصلی حافظه است که اطلاعات و خاطرات را برای مدت طولانی در خود نگه میدارد. حافظه بلند مدت به طوری طراحی شده است که اطلاعات را به طور پایدار ذخیره میکند. مهمترین ویژگیهای حافظه بلند مدت عبارتند از:
- ظرفیت زیاد: حافظه بلند مدت توانایی ذخیره و نگهداری اطلاعات و خاطرات را برای مدت طولانی دارد.
- انواع اطلاعات: این نوع حافظه شامل اطلاعات و خاطرات زندگی روزمره، اطلاعات آموخته شده، برنامهریزیها و سایر مواردی که نیاز به ذخیرهسازی برای مدت طولانی دارند.
- فرآیند کدگذاری: اطلاعات و خاطراتی که در حافظه بلند مدت ذخیره میشوند، به صورتی کدگذاری شدهاند که برای مدت طولانی حفظ میشوند و بازیابی آنها نیز ممکن است زمانبر باشد.
حافظه کوتاه مدت، بر خلاف حافظه بلند مدت، اطلاعات را برای مدت زمان کمتری نگهداری میکند. مهمترین ویژگیهای حافظه کوتاه مدت عبارتند از:
- ظرفیت محدود: حافظه کوتاه مدت ظرفیت محدودی برای نگهداری اطلاعات دارد و اطلاعات تنها در طی چند دقیقه تا چندین ساعت نگهداری میشوند.
- اطلاعات فوری: حافظه کوتاه مدت به نحوی سازمان یافته است که امکان حفظ و دسترسی سریع به اطلاعات را ممکن میسازد.
داروهای تقویت حافظه
یکی از روش های تقویت حافظه استفاده از داروهای مناسب است. برخی از داروها میتوانند قدرت و توان مغز را بالا ببرند و همین امر باعث میشود که حافظه عملکرد بهتری داشته باشد. امگا 3 از جمله مکملهای تقویت مغز است که شما میتوانید به راحتی آنها را از داروخانهها تهیه کنید. داروهای دیگری که برای تقویت حافظه پیشنهاد میشوند، به شرح زیر هستند:
- آنتی اکسیدانها
- ویتامینها و مواد معدنی
- اسید های چرب ضروری امگا 3
- روغن ماهی
- کافئین
- کراتین
- فسفاتیدیل سرین
- کولین
- ال کارنیتین
- باکوپا
- جینسینگ
- جینکوبیلوبا
- سیتی کولین
غذاهای تقویت کننده حافظه
یکی دیگر از روش های تقویت حافظه استفاده از مواد غذایی مناسب است. بهتر است مادران در دوران بارداری، تغذیه مناسبی داشته باشند تا حافظه جنین به خوبی شکل گیرد و سالم باشد. پس از تولد، پیروی از رژیم غذایی سالم اهمیت بسیار زیادی دارد و افراد باید به آن توجه زیادی داشته باشند.
این روزها، استفاده از غذاهای فست فود باعث شده است که بافتهای بدن ملتهب شوند و همین امر سبب شده است که افراد با مشکلاتی در حافظه داشته باشند. برخی از غذاهای تقویت کننده حافظه به شرح زیر هستند:
- انواع توتها
- آب قلم
- چغندر
- قهوه
- انواع کلمها
- مغزها و تخمهها
- روغن نارگیل
- شکلات تلخ
- روغن زیتون
- پرتقال
- رزماری
- ماهی
- چای سبز
- تخم کدو تنبل
ورزش های تاثیر گذار بر حافظه
در کنار تمامی مواردی که به عنوان روش های تقویت حافظه به آنها اشاره کردیم، برخی از ورزشها نیز باعث میشوند که مغز و حافظه کارکرد بهتری داشته باشند. به طور کلی، ورزش باعث میشود که خونرسانی به مغز افزایش پیدا کند و دمای مغز بالا برود. در نتیجه، عملکرد مغز بهبود پیدا میکند و مواردی که آموخته میشوند، بهتر در حافظه باقی میمانند. برخی از ورزش های تاثیر گذار بر حافظه به شرح زیر هستند:
- پیادهروی
- رقص گرفته تا تایچی
- یوگا
بهتر است بدانید که یوگا در سبکهای متفاوتی اجرا میشود و تقریبا تمامی سبکها برای تقویت حافظه مناسب هستند. زیرا در این ورزش، تمرکز افزایش پیدا میکند و همین امر میتواند قدرت آن را بالا ببرد. اما باید بدانید که شما با یک یا دو جلسه یوگا نمیتوانید اثرات آن را در حافظه مشاهده کنید. باید حداقل یک سال به صورت مستمر یوگا کار کنید تا بتواند کم کم قدرت حافظه را تقویت کند.
آیا ورزش برای بهبود بیماری آلزایمر مناسب است؟
بیماری آلزایمر یک بیماری مزمن و پیشرونده مغز است که منجر به کاهش تدریجی عملکرد مغز و تغییرات در رفتار و حافظه شناختی اعضای بدن، بهویژه حافظه و تفکر میشود. این بیماری باعث از دست دادن توانایی فرد برای انجام وظایف روزمره، ارتباط اجتماعی، و خودمراقبتی میشود. با وجود این، برخی از روش های تقویت حافظه میتوانند به بهبود این بیماری کمک کنند. مطالعات نشان دادهاند که ورزشهای هوازی از جمله پیادهروی میتوانند به تقویت مغز کمک کنند و همین امر باعث میشود که علائم این بیماری ( در صورتی که در مراحل اولیه باشد) به سرعت بهبود پیدا کند.
بازی های تقویت کننده حافظه
این روزها عصر تکنولوژی است و روش های تقویت حافظه نیز تغییرات زیادی کردهاند و میتوانند به افراد کمک کنند حتی با استفاده از بازی حافظه خود را بالا ببرند. برخی از بازیهایی که میتوانند برای تقویت حافظه مناسب باشند، به شرح زیر هستند:
- NeuroNation
- BrainHQ
- Tricky Test 2
- Dakim
- Memorado
- Clevermind
- Fit Brains Trainer
تمامی این بازیها نتیجه سالها تحقیق بر روی مغز و حافظه هستند و بر اساس اصولی طراحی شدهاند که به استفادهکنندگان کمک کنند نرونهای مغزی خود را تقویت کنند و دیگر با مشکل فراموشی روبرو نشوند.
چه کارهایی باعث افت عملکرد مغز میشوند؟
روش های تقویت حافظه بسیار گسترده هستند و شما میتوانید با توجه به علایق خود بهترین روش را انتخاب کنید. اما باید بدانید که برخی از کارها هستند که میتوانند به کارکرد مغز آسیب وارد کنند و مشکلات زیادی را در آن به وجود بیاورند. تحقیقات نشان دادهاند کسانی که به بیماری افسردگی مبتلا هستند و از داروهای ضد افسردگی استفاده میکنند، در بسیاری از موارد در مغرض افت حافظه قرار میگیرند. همچنین، داروهایی که برای کنترل فشار خون بالا استفاده میشوند، ممکن است که به سلامت حافظه آسیب وارد کنند. موارد دیگری که ممکن است عمکلرد مغز را تحت تاثیر قرار دهند، به شرح زیر هستند:
- مصرف پیش از اندازه غذا و پرخوری
- عدم خواب کافی
- خوابیدن بیش از حد
- استفاده از دخانیات
- کم حرفی و مکالمات انتزاعی در مغز
- عدم استراحت در زمان بیماری و کار کشیدن از مغز در زمان بیماری
- آلودگی هوا و تنفس در هوای نامناسب
- قرارگیری در معرض تشعشات مختلف
- تنها ماندن بیش از اندازه
- گوش دادن به موزیک با هدفون برای مدت طولانی
- استفاده از چربیهای ترانس
- عدم توجه به سلامتی و افزایش قند خون و فشار خون بالا
تا به اینجا در مورد روش های تقویت حافظه صحبت کردیم و تلاش کردیم اطلاعات کاملی را در اختیار شما قرار دهیم. روش های تقویت حافظه بسیار گسترده هستند که برخی از آنها ورزش، برخی بازی کردن و برخی مصرف مکملها و پیروی از رژیم غذایی مناسب هستند. بهتر است بدانید که شما باید به تمامی این راهکارها توجه داشته باشید و تلاش کنید حافظه خود را تقویت کنید. این روشها دائمی هستند و شما نباید تنها یک دوره خاص از آنها استفاده کنید. زیرا در این صورت، اثربخشی خود را از دست میدهند و دیگر اثرات خود را در مغز نشان نمیدهند.