استفاده ایمن از داروها و محصولات بهداشتی برای جلوگیری از عوارض جانبی و سایر مشکلات اهمیت بسیار دارد. در اینجا چند نکته برای استفاده ایمن از داروها و محصولات بهداشتی آورده شده است:
- قبل از مصرف هر دارو یا محصول بهداشتی، برچسب را به دقت بخوانید. برچسب اطلاعات مهمی در مورد نحوه مصرف دارو یا محصول، عوارض جانبی احتمالی و سایر هشدارها ارائه می دهد.
- دارو یا محصول بهداشتی را فقط طبق دستور پزشک یا دستورالعمل برچسب مصرف کنید. مصرف بیش از حد یا کمتر از حد دارو یا محصول بهداشتی می تواند خطرناک باشد.
- داروهای خود را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی نگه دارید. داروهای کودکان باید در ظرفی با قفل نگهداری شوند.
- داروهای خود را در دمای اتاق یا طبق دستورالعمل برچسب نگهداری کنید. نگهداری داروها در دمای نامناسب می تواند باعث خراب شدن آنها شود.
- داروهای خود را به موقع مصرف کنید. اگر داروی خود را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر بیش از یک بار در روز دارو مصرف می کنید، از مصرف دوز فراموش شده در همان روز خودداری کنید. در عوض، دارو را در زمان معمول بعدی خود مصرف کنید.
- داروهای خود را خراب نکنید. داروهای خراب ممکن است حاوی مواد مضر باشند.
- داروهای اضافی یا خراب را در مراکز جمع آوری داروهای بی خطر رها کنید.
با رعایت این چند مورد ایمنی مصرف دارو بالا خواهد رفت با این حال نکات بیشتری در این مورد وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
چند نکته برای مصرف ایمن دارو
در اینجا چند نکته اضافی برای استفاده ایمن از داروها و محصولات بهداشتی آورده شده است:
- اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، قبل از مصرف هر دارو یا محصول بهداشتی با پزشک خود مشورت کنید. برخی از داروها و محصولات بهداشتی می توانند برای جنین مضر باشند.
- اگر در زمان شیردهی هستید، قبل از مصرف هر دارو یا محصول بهداشتی با پزشک خود مشورت کنید. برخی از داروها و محصولات بهداشتی می توانند وارد شیر مادر شوند و به کودک شما منتقل شوند.
- اگر بیماری مزمن دارید، قبل از مصرف هر دارو یا محصول بهداشتی با پزشک خود مشورت کنید. برخی از داروها و محصولات بهداشتی می توانند با داروهای دیگر تداخل داشته باشند یا شرایط شما را بدتر کنند.
با پیروی از این نکات، می توانید از داروها و محصولات بهداشتی خود به طور ایمن و موثر استفاده کنید.
عدم رعایت مصرف ایمن دارو چه عواقبی دارد؟
عدم رعایت مصرف ایمن دارو می تواند عواقب جدی و حتی مرگبار داشته باشد. برخی از عواقب احتمالی عدم رعایت مصرف ایمن دارو عبارتند از:
- عوارض جانبی: مصرف بیش از حد یا کمتر از حد دارو می تواند باعث بروز عوارض جانبی شود. عوارض جانبی داروها می تواند خفیف یا شدید باشد و حتی می تواند منجر به مرگ شود.
- تداخل دارویی: مصرف همزمان دو یا چند دارو می تواند باعث تداخل دارویی شود. تداخل دارویی می تواند باعث کاهش اثربخشی داروها یا افزایش خطر بروز عوارض جانبی شود.
- عدم درمان موثر: مصرف نادرست دارو می تواند باعث عدم درمان موثر بیماری شود. این امر می تواند باعث بدتر شدن وضعیت بیماری و حتی مرگ شود.
در اینجا برخی از مثال های خاص از عواقب عدم رعایت مصرف ایمن دارو آورده شده است:
- مصرف بیش از حد آسپرین می تواند باعث خونریزی معده شود.
- مصرف بیش از حد ایبوپروفن می تواند باعث زخم معده شود.
- مصرف بیش از حد داروهای ضد افسردگی می تواند باعث افکار خودکشی شود.
- مصرف بیش از حد داروهای خواب آور می تواند باعث مرگ شود.
برای جلوگیری از عواقب عدم رعایت مصرف ایمن دارو، مهم است که همیشه قبل از مصرف هر دارویی، برچسب را به دقت خوانده و طبق دستور پزشک یا دستورالعمل برچسب مصرف کنید. اگر سؤالی در مورد دارو دارید، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
در صورت بروز عوارض جانبی بعد از خوردن دارو چه اقداماتی باید انجام شود؟
در صورت بروز عوارض جانبی بعد از خوردن دارو، دانستن اقدامات سریع اهمیت بسیار دارد . شدت عوارض جانبی می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. برخی از عوارض جانبی خفیف ممکن است به خودی خود برطرف شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشند.
در اینجا چند اقدامی که در صورت بروز عوارض جانبی بعد از خوردن دارو باید انجام دهید آورده شده است:
- عوارض جانبی را شناسایی کنید. اولین قدم این است که عوارض جانبی را شناسایی کنید. عوارض جانبی معمولاً در عرض چند ساعت یا چند روز پس از مصرف دارو شروع می شوند. برخی از عوارض جانبی شایع عبارتند از:
- تهوع و استفراغ
- سردرد
- خستگی
- اسهال
- خارش
- بثورات پوستی
- مشکلات خواب
- شدت عوارض جانبی را ارزیابی کنید. پس از شناسایی عوارض جانبی، باید شدت آنها را ارزیابی کنید. اگر عوارض جانبی خفیف هستند، ممکن است بتوانید به خودی خود آنها را مدیریت کنید. با این حال، اگر عوارض جانبی شدید هستند، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- از پزشک یا داروساز خود کمک بگیرید. اگر عوارض جانبی دارید، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا عوارض جانبی را مدیریت کرده و در ادامه دادن یا ندادن مصرف آن یاری رسان باشند.
اگر دچار هر یک از این عوارض جانبی شدید شدید، باید فوراً با 115 تماس بگیرید.
چند نمونه از عوارض جانبی جدی که نیاز به مراقبت پزشکی دارند
عوارض جانبی جدی داروها می تواند تهدید کننده زندگی باشد و باید بلافاصله به پزشک یا مرکز فوریت های پزشکی گزارش شود. برخی از نمونه های عوارض جانبی جدی داروها عبارتند از:
- تنگی نفس
- تورم صورت، لب ها یا زبان
- ضربان قلب سریع یا نامنظم
- درد قفسه سینه
- گیجی یا از دست دادن هوشیاری
- بثورات پوستی یا خارش
- تب یا لرز
- زردی پوست یا چشم
- مشکلات کبدی یا کلیوی
- خونریزی غیرقابل توضیح
- مشکلات خونریزی
- آسیب به عضلات یا استخوان ها
- مشکلات عصبی
- مشکلات روانی
اگر هر یک از این عوارض جانبی را تجربه کردید، مهم است که فوراً به دنبال کمک پزشکی باشید. تشخیص و درمان زودهنگام می تواند به جلوگیری از عوارض جدی تر کمک کند.
