داروهای تجویزی به (Rx) داروهایی گفته می شود که فقط با نسخه پزشک قابل تهیه هستند. این داروها معمولاً برای درمان بیماری های جدی یا شرایط پزشکی پیچیده استفاده می شوند. داروخانه شبانه روزی آنلاین سرسون؛ داروهای تجویزی می توانند در اشکال مختلف مانند قرص، کپسول، مایع، قطره، پماد، یا تزریق وجود داشته باشند.
داروهای تجویزی بر اساس نحوه عملکرد آنها در بدن به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
- داروهای شیمیایی: این داروها از مواد شیمیایی ساخته شده و بر روی سیستم عصبی مرکزی یا سایر سیستم های بدن تأثیر می گذارند.
- داروهای طبیعی: این داروها از گیاهان، مواد معدنی، یا سایر منابع طبیعی گرفته می شوند.
در این مقاله به قصد آشنایی با داروهای تجویزی تفاوت ها و کاربردهای آن ها نیز ذکر خواهد شد.
تفاوت داورهای تجویزی با سایر داروها چیست؟
فاوت اصلی داروهای تجویزی با سایر داروها در این است که داروهای تجویزی فقط با نسخه پزشک قابل تهیه هستند. این بدان معناست که پزشک باید قبل از تجویز دارو به بیمار، شرایط پزشکی وی را ارزیابی و از مناسب بودن آن برای بیمار اطمینان حاصل کند.
داروهای تجویزی معمولاً برای درمان بیماری های جدی یا شرایط پزشکی پیچیده استفاده می شوند. این داروها می توانند عوارض جانبی جدی نیز داشته باشند، بنابراین مهم است که قبل از شروع مصرف آنها با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات احتمالی دارو صحبت کنید.
داروهای بدون نسخه (OTC)، به داروهایی گفته می شود که بدون نسخه پزشک قابل تهیه هستند. این داروها معمولاً برای درمان بیماری های خفیف یا شرایط پزشکی ساده استفاده می شوند. داروهای بدون نسخه معمولاً عوارض جانبی جدی ندارند، اما پیشنهاد می شود که قبل از شروع مصرف آنها دستورالعمل های روی برچسب دارو را به دقت بخوانید.
در اینجا چند نمونه از داروهای تجویزی آورده شده است:
- آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت های باکتریایی
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) برای درمان درد و التهاب
- داروهای ضد افسردگی برای درمان افسردگی
- داروهای ضد سرطان برای درمان سرطان
در اینجا چند نمونه از داروهای بدون نسخه آورده شده است:
- مسکن ها مانند استامینوفن یا ایبوپروفن برای درمان درد
- داروهای سرماخوردگی و آنفولانزا برای درمان علائم سرماخوردگی و آنفولانزا
- آنتی هیستامین ها برای درمان آلرژی
- قطره های چشمی برای درمان عفونت یا التهاب چشم
اگر قصد خرید داروهای بدون نسخه را دارید، بهتر است روش مصرف آن ها را از داروخانه بپرسید.
داروهای تجویزی معمولا چه کاربردهایی دارند؟
داروهای تجویزی معمولاً برای درمان بیماری ها یا شرایط پزشکی پیچیده استفاده می شوند. آنها می توانند برای درمان طیف گسترده ای از بیماری ها استفاده شوند، از جمله:
- بیماری های عفونی: مانند عفونت های باکتریایی، ویروسی، یا قارچی
- بیماری های قلبی عروقی: مانند فشار خون بالا، کلسترول بالا، یا آریتمی قلبی
- بیماری های سرطانی: مانند سرطان خون، سرطان سینه، یا سرطان ریه
- بیماری های عصبی: مانند بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، یا صرع
- بیماری های روانی: مانند افسردگی، اضطراب، یا اسکیزوفرنی
داروهای تجویزی همچنین می توانند برای اهداف پیشگیری از بیماری استفاده شوند. به عنوان مثال، برخی از داروها برای جلوگیری از سکته مغزی، حمله قلبی، یا سرطان استفاده می شوند.
چرا خرید داروهای تجویزی با محدودیت انجام می شود؟
خرید داروهای تجویزی با محدودیت انجام می شود تا از مصرف خودسرانه این داروها و عواقب احتمالی آن جلوگیری شود. برخی از دلایل محدودیت خرید داروهای تجویزی عبارتند از:
- جلوگیری از مصرف خودسرانه داروها: به منظور جلوگیری از مصرف خودسرانه داروهای تجویزی، این نوع دارو تنها باید توسط پزشک تجویز شود. مصرف خودسرانه داروهای تجویزی بسیار خطرناک بوده و حتی ممکن است خطر جانی داشته باشد. به همین دلیل است که هیچ داروخانه ای مجاز به فروش بدون نسخه این قبیل دارو نیست.
- اطمینان از اینکه دارو برای بیمار مناسب است: پزشک باید قبل از تجویز دارو به بیمار، شرایط پزشکی وی را ارزیابی کرده و مطمئن شود که دارو برای بیمار مناسب است. در این صورت نیز تنها تعداد محدودی از این نوع دارو در نسخه نشته شده و بیمار می تواند توسط داروخانه آن را خریداری نماید. برای خرید تعداد بیشتر از آنجایی که تعداد خرید مجاز در سیستم ثبت می شود، تنها بعد از گذشت زمان مصرف و مراجعه مجدد به پزشک می توانید آن را تهیه کنید.
- جلوگیری از سوء استفاده از داروها: برخی از داروهای تجویزی می توانند برای سوء استفاده یا فروش غیرقانونی استفاده شوند. محدودیت خرید این داروها می تواند به جلوگیری از این سوء استفاده ها کمک کند.
در ایران، خرید داروهای تجویزی فقط با نسخه پزشک امکان پذیر است. برای دریافت نسخه پزشک، باید به پزشک یا متخصص پزشکی مراجعه و شرایط پزشکی خود را به آنها توضیح دهید. پزشک پس از ارزیابی شرایط شما، در صورت نیاز نسخه داروی تجویزی را برای شما تجویز خواهد کرد.
در هنگام خرید داروهای تجویزی، باید نکات زیر را رعایت کنید:
- فقط داروهای تجویزی را از داروخانه های معتبر خریداری کنید.
- نسخه پزشک خود را به داروخانه ارائه دهید.
- داروهای تجویزی را طبق دستور پزشک خود مصرف کنید.
- داروهای تجویزی را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
با رعایت این نکات، می توانید از مصرف خودسرانه داروهای تجویزی و عواقب احتمالی آن جلوگیری کنید.
چرا مصرف به موقع داروهای تجویزی مهم است؟
مصرف به موقع داروهای تجویزی مهم است زیرا می تواند به اطمینان از اثربخشی دارو و کاهش خطر عوارض جانبی کمک کند. داروها باید در زمان مناسب و به طور منظم مصرف شوند تا به طور موثر عمل کنند. اگر دارو را خیلی زود یا خیلی دیر مصرف کنید، ممکن است اثربخشی آن کاهش یابد. برخی از داروها می توانند عوارض جانبی جدی داشته باشند، به ویژه اگر بیش از حد مصرف شوند. مصرف دارو طبق دستور پزشک می تواند به کاهش خطر عوارض جانبی کمک کند. در آخر برای جلوگیری از مقاومت دارویی مهم است که دارو را در زمان خودش مصرف کنید. مقاومت دارویی زمانی رخ می دهد که باکتری ها یا سایر میکروارگانیسم ها در برابر اثر دارو مقاوم می شوند.
اگر داروی تجویزی خود را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر زمان زیادی از مصرف دارو گذشته است، با پزشک خود تماس گرفته و راهنمایی های لازمه را دریافت کنید.
